195 Α' 2011

ΝΟΜΟΣ 4009/2011

Δομή, λειτουργία, διασφάλιση της ποιότητας των σπουδών και διεθνοποίηση των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η΄ - ΦΟΙΤΗΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ
06 Σεπτεμβρίου 2011

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 195
6 Σεπτεμβρίου 2011

NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4009
Δομή, λειτουργία, διασφάλιση της ποιότητας των σπουδών και διεθνοποίηση των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η΄ΦΟΙΤΗΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ
Άρθρο 49Φοιτητική ιδιότητα - Σύλλογοι φοιτητώνΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1

Η ιδιότητα του φοιτητή αποκτάται με την εγγραφή του σε Α.Ε.Ι. και, με την επιφύλαξη της παραγράφου 4 του άρθρου 33, διατηρείται μέχρι την απονομή του τίτ- λου του αντίστοιχου κύκλου σπουδών ή τη μη εγγραφή του για δύο συνεχόμενα εξάμηνα ή τη μη πλήρωση των όρων και των προϋποθέσεων που προβλέπει ο Οργανι- σμός για τη συνέχιση της φοίτησής του μετά το πέρας του κανονικού χρόνου φοίτησης, σύμφωνα με τις περι- πτώσεις α΄ και β΄ της παραγράφου 11 του άρθρου 33.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2

α) Οι φοιτητές είναι ελεύθεροι να εκφράζονται ατο- μικά ή συλλογικά στο πλαίσιο λειτουργίας των φοιτητι- κών συλλόγων των σχολών ή άλλων επί μέρους οργα- νώσεων και ομίλων. Εκλογές για τα όργανα των ανωτέ- ρω φορέων μπορεί να πραγματοποιούνται και ηλεκτρονι- κά. β) Όπου στον παρόντα νόμο προβλέπεται εκπροσώπη- ση των φοιτητών οποιουδήποτε κύκλου σπουδών σε συλλογικά όργανα του ιδρύματος, οι εκπρόσωποι των φοιτητών εκλέγονται από το σύνολο των αντίστοιχων ε- νεργών φοιτητών, με ενιαίο ψηφοδέλτιο και άμεση, κα- θολική και μυστική ψηφοφορία. Υποψήφιοι μπορούν να είναι οι προπτυχιαίοι φοιτητές που έχουν διανύσει το πρώτο έτος σπουδών και βρίσκονται εντός του ενδεικτι- κού προγράμματος σπουδών, καθώς και οι μεταπτυχιακοί φοιτητές κατά το πρώτο έτος φοίτησής τους και οι υπο- ψήφιοι διδάκτορες που διανύουν τα τρία πρώτα έτη από την εγγραφή τους ως υποψήφιοι διδάκτορες. Η ψηφο- φορία μπορεί να διεξάγεται και ηλεκτρονικά. γ) Η πρόσκληση στους εκπροσώπους των φοιτητών για συμμετοχή στα συλλογικά όργανα στα οποία συμμε- τέχουν γίνεται εγγράφως, με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή με κάθε άλλο πρόσφορο μέσο. δ) Οι φοιτητές δικαιούνται να κάνουν χρήση των εγκα- ταστάσεων και των μέσων του ιδρύματος που προορίζο- νται για την εκπλήρωση του εκπαιδευτικού και ερευνητι- κού του έργου, τα οποία ορίζει ο Εσωτερικός Κανονι- σμός και οι αποφάσεις των αρμόδιων οργάνων του ιδρύ- ματος.

Άρθρο 50Συμβούλια φοιτητικής μέριμνας και σπουδώνΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1

α) Με τον Οργανισμό του ιδρύματος συνιστάται σε κάθε ίδρυμα «Συμβούλιο φοιτητικής μέριμνας» με πρόε- δρο τον πρύτανη ή αναπληρωτή του και με μέλη του κα- θηγητές και φοιτητές, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ε- πόμενη περίπτωση, με σκοπό τη συζήτηση και τη διατύ- πωση προτάσεων για την αντιμετώπιση θεμάτων σχετικά με τη διαβίωση των φοιτητών και τη συνεχή βελτίωση των υπηρεσιών φοιτητικής μέριμνας του ιδρύματος, κα- θώς και με την ορθή εφαρμογή των σχετικών αποφάσε- ων των συλλογικών οργάνων. β) Το συμβούλιο φοιτητικής μέριμνας αποτελείται κα- τά 60% από καθηγητές και κατά 40% από φοιτητές, συ- ντάσσει εκθέσεις, ιδίως κατόπιν μελέτης σχετικών ανα- φορών, και διατυπώνει προτάσεις βελτίωσης της φοιτητι- κής μέριμνας, τις οποίες υποβάλλει στον πρύτανη ή και στο Συμβούλιο του ιδρύματος. γ) Ο Οργανισμός του ιδρύματος προβλέπει τον ακριβή αριθμό των μελών του συμβουλίου φοιτητικής μέριμνας, τον τρόπο ανάδειξής τους, τις συνεδριάσεις του συμ- βουλίου, τακτικές και έκτακτες, καθώς και τις ειδικότε- ρες προϋποθέσεις και τα θέματα λειτουργίας του.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2

Με τον Οργανισμό του ιδρύματος συνιστώνται ειδι- κά συμβούλια σπουδών ανά σχολή ή και τμήμα, αποτε- λούμενα κατά 60% από καθηγητές και κατά 40% από φοιτητές, με πρόεδρο τον κοσμήτορα ή τον διευθυντή του τμήματος, αντίστοιχα, και με σκοπό τη συζήτηση και τη διατύπωση προτάσεων για την αντιμετώπιση προβλη- μάτων σχετικά με κάθε πρόγραμμα σπουδών, τις οποίες υποβάλλουν στην κοσμητεία. Κατά τα λοιπά εφαρμόζο- νται αναλόγως οι διατάξεις της προηγούμενης παραγρά- φου.

Άρθρο 51Γραφείο υποστήριξης διδασκαλίας

Με τον Οργανισμό κάθε ιδρύματος προβλέπεται η σύ- σταση και λειτουργία ενιαίου ή αυτοτελούς ανά σχολή γραφείου υποστήριξης διδασκαλίας, ιδίως για την αξιο- ποίηση των νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία, καθορί- ζονται οι αρμοδιότητές του και ρυθμίζονται τα θέματα λειτουργίας του.

Άρθρο 52Λοιπές υπηρεσίες υποστήριξηςΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1

Με τον Οργανισμό κάθε ιδρύματος προβλέπεται η σύσταση και λειτουργία ενιαίας ή αυτοτελούς ανά σχο- λή υπηρεσίας υποστήριξης φοιτητών, με σκοπό την πα- ροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών προς αυτούς για την ομαλή ένταξή τους στην ανώτατη εκπαίδευση, την ενη- μέρωση για τη συνολική λειτουργία του ιδρύματος και την υποστήριξη φοιτητών με αναπηρία ή φοιτητών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες για την επιτυχή περάτωση των σπουδών τους. Η υπηρεσία αυτή μπορεί να λειτουρ- γεί καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους για την παροχή πλη- ροφοριών σε υποψήφιους φοιτητές. Με τον Οργανισμό του ιδρύματος καθορίζονται οι ειδικότερες αρμοδιότη- τες της υπηρεσίας και ρυθμίζονται τα θέματα λειτουρ- γίας της.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2

Σε κάθε ίδρυμα, στο πλαίσιο του Γραφείου Καινοτο- μίας και Διασύνδεσης που προβλέπεται στο άρθρο 60, παρέχονται υπηρεσίες πληροφόρησης για ζητήματα σταδιοδρομίας, καθώς και υπηρεσίες συμβουλευτικής σταδιοδρομίας, για την υποστήριξη των φοιτητών τόσο στη διάγνωση κλίσεων και δεξιοτήτων όσο σε ζητήματα επιλογής σταδιοδρομίας ή/και περαιτέρω σπουδών αλλά και στην εξεύρεση εργασίας.

Άρθρο 53Φοιτητική μέριμνα - Υγειονομική περίθαλψηΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1

α) Οι προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές και οι υποψήφιοι διδάκτορες, που δεν έχουν άλλη ιατροφαρ- μακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη, δικαιούνται πλήρη ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη στο Εθνικό Σύστημα Υγείας (Ε.Σ.Υ.). Οι όροι, οι προϋπο- θέσεις και η διαδικασία παροχής της περίθαλψης καθορί- ζονται με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρότα- ση των Υπουργών Οικονομικών, Παιδείας, Δια Βίου Μά- θησης και Θρησκευμάτων και Υγείας και Κοινωνικής Αλ- ληλεγγύης. β) Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, που δη- μοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορί- ζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία για τη δωρεάν σίτιση και στέγαση των προπτυχιακών και μετα- πτυχιακών φοιτητών και των υποψήφιων διδακτόρων, με βάση την ατομική και οικογενειακή οικονομική τους κα- τάσταση και την εντοπιότητά τους, καθώς και την έδρα του ιδρύματος και τις ειδικές συνθήκες που επικρατούν σε αυτό. γ) Στους προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές και τους υποψήφιους διδάκτορες παρέχονται διευκολύν- σεις για τις μετακινήσεις τους σε όλη τη διάρκεια του έ- τους και τα αναγκαία μέσα για την πολιτιστική τους καλ- λιέργεια και ψυχαγωγία. Οι όροι, οι προϋποθέσεις, η δια- δικασία και κάθε άλλο αναγκαίο θέμα σχετικά με τις πα- ροχές αυτές καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υ- πουργών Οικονομικών, Υποδομών, Μεταφορών και Δι- κτύων, Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων και Πολιτισμού και Τουρισμού, που δημοσιεύεται στην Ε- φημερίδα της Κυβερνήσεως.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2

Οι διατάξεις του άρθρου 13 του ν. 2640/1998 (Α΄ 206) εφαρμόζονται αναλόγως και στους μεταπτυχιακούς φοιτητές ή υποψήφιους διδάκτορες που πραγματοποι- ούν πρακτική άσκηση σύμφωνα με το πρόγραμμα σπου- δών τους.

Άρθρο 54Υποτροφίες - εκπαιδευτικά δάνειαΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1

Τα ιδρύματα χορηγούν σε φοιτητές τους βραβεία και υποτροφίες, με κριτήριο την επίδοσή τους στις σπου- δές και την ατομική ή την οικογενειακή οικονομική τους κατάσταση. Οι ειδικότεροι όροι καθορίζονται από τον Οργανισμό του ιδρύματος.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2

Σε φοιτητές πρώτου και δεύτερου κύκλου σπουδών μπορούν να παρέχονται από τα ιδρύματα στα οποία φοι- τούν, ανταποδοτικές υποτροφίες με υποχρέωση, εκ μέ- ρους των φοιτητών, να προσφέρουν εργασία με μερική απασχόληση, μέχρι σαράντα ώρες μηνιαίως σε υπηρε- σίες του ιδρύματος.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3

Οι φοιτητές πρώτου κύκλου σπουδών έχουν δικαίω- μα να λάβουν άτοκο εκπαιδευτικό δάνειο από πιστωτικά ιδρύματα της χώρας, με εγγύηση του ελληνικού δημοσί- ου. Για το σκοπό αυτό το ελληνικό δημόσιο μπορεί να συνάπτει προγραμματικές συμβάσεις με τα πιστωτικά ι- δρύματα, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις για τις δη- μόσιες προμήθειες. Η αποπληρωμή του δανείου από τους φοιτητές πραγματοποιείται τμηματικά και σε κάθε περίπτωση μετά την έναρξη της επαγγελματικής απα- σχόλησής τους ή την απόκτηση ατομικού εισοδήματος. Οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση του δανείου στους φοιτητές, οι οποίες συναρτώνται με τις ακαδημαϊκές επι- δόσεις του φοιτητή, καθώς και με την κοινωνική και οικο- νομική κατάσταση του ίδιου και της οικογένειάς του, η διαδικασία και ο τρόπος αποπληρωμής του δανείου, κα- θώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 4

Για τους μεταπτυχιακούς φοιτητές και τους υποψή- φιους διδάκτορες εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρα- γράφου 8 του άρθρου 43 του ν. 2413/1996 (Α΄124 ) για τη χορήγηση φοιτητικών δανείων.

Άρθρο 55Συνήγορος του φοιτητήΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1

α) Κάθε ίδρυμα με τον Οργανισμό του συνιστά αυτο- τελές γραφείο με την επωνυμία «Συνήγορος του φοιτη- τή», με σκοπό τη διαμεσολάβηση μεταξύ φοιτητών και καθηγητών ή διοικητικών υπηρεσιών του ιδρύματος, την τήρηση της νομιμότητας στο πλαίσιο της ακαδημαϊκής ε- λευθερίας, την αντιμετώπιση φαινομένων κακοδιοίκησης και τη διαφύλαξη της εύρυθμης λειτουργίας του ιδρύμα- τος. Ο συνήγορος του φοιτητή δεν έχει αρμοδιότητα σε θέματα εξετάσεων και βαθμολογίας των φοιτητών. β) Ο συνήγορος του φοιτητή, που προΐσταται του ομώ- νυμου αυτοτελούς γραφείου χωρίς αμοιβή, μπορεί να εί- ναι καθηγητής ή ομότιμος καθηγητής του ιδρύματος και ορίζεται από το Συμβούλιο του ιδρύματος, ύστερα από γνώμη του συμβουλίου φοιτητικής μέριμνας, για θητεία ενός ακαδημαϊκού έτους, με δυνατότητα ανανέωσης, ε- φόσον ο ίδιος το επιθυμεί. γ) Ο συνήγορος του φοιτητή διερευνά υποθέσεις, αυ- τεπαγγέλτως ή ύστερα από αναφορά φοιτητή, και διαμε- σολαβεί στα αρμόδια όργανα του ιδρύματος για την επί- λυσή τους. Μπορεί να ζητά από τις υπηρεσίες του ιδρύ- ματος κάθε πληροφορία, έγγραφο ή άλλο αποδεικτικό στοιχείο για την υπόθεση, να εξετάζει πρόσωπα, να ε- νεργεί αυτοψία και να παραγγέλλει πραγματογνωμοσύ- νη. Αν διαπιστώσει ότι σε συγκεκριμένη υπόθεση δεν τη- ρείται η νομιμότητα, ότι παρατηρούνται φαινόμενα κακο- διοίκησης ή διαταράσσεται η εύρυθμη λειτουργία του ι- δρύματος, συντάσσει πόρισμα το οποίο γνωστοποιεί στον καθηγητή τον οποίον αφορά ή την αρμόδια διοικη- τική υπηρεσία και το φοιτητή που υπέβαλε την αναφορά, και διαμεσολαβεί με κάθε πρόσφορο τρόπο για την επί- λυση του προβλήματος. Ο συνήγορος του φοιτητή μπο- ρεί με πράξη του να θέτει στο αρχείο αναφορά που κρί- νεται προδήλως αόριστη, αβάσιμη ή αστήρικτη, ενώ σε περίπτωση που κρίνει ότι υπάρχουν ενδείξεις για την τέ- λεση πειθαρχικού παραπτώματος διαβιβάζει την υπόθε- ση στο αρμόδιο πειθαρχικό όργανο. Τα πορίσματα του συνηγόρου του φοιτητή, καθώς και έκθεση με τα ετήσια πεπραγμένα του δημοσιεύονται στο διαδικτυακό τόπο του ιδρύματος, με την επιφύλαξη των διατάξεων του ν. 2472/1997 (Α΄ 50), όπως ισχύει. δ) Αν ο συνήγορος του φοιτητή είναι εν ενεργεία κα- θηγητής, για όσο χρόνο διαρκεί η θητεία του μπορεί, ύ- στερα από αίτησή του, να απαλλαγεί από μέρος ή από το σύνολο των διδακτικών καθηκόντων του. ε) Ο Οργανισμός του ιδρύματος ρυθμίζει τα θέματα που αφορούν την οργάνωση και λειτουργία του αυτοτε- λούς γραφείου συνηγόρου του φοιτητή.

Αθήνα, 2 Σεπτεμβρίου 2011
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΑΡΟΛΟΣ ΓΡ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ
ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΡΕΠΠΑΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΛΑΜΠΡΙΝΙΔΗΣ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
MIXAHΛ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ ΑΝΝΑ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
YΠΟΔΟΜΩΝ, ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΑΓΚΟΥΣΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΥΜΑΝΗΣ
ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ
ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ ΠΑΥΛΟΣ ΓΕΡΟΥΛΑΝΟΣ
Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους.